Mình đã đi tới đi lui Bangkok trong khoảng thời gian 10 năm. Bangkok đã luôn là đô thị lớn nhưng trong 10 năm qua thành phố này có vẻ như không có nhiều thay đổi gì mấy.
Đợt ngày mình đã tới True Digital Park là khu tập trung các công ty khởi nghiệp công nghệ được cho là lớn nhất Đông Nam Á. Mình cũng đã tới khu phức hợp trung tâm hành chính của Thái Lan, đi giữa không gian làm việc của các sở ban ngành trong tòa nhà hành chính rộng lớn như cái cung điện của họ. 2 nơi này đều cách trung tâm 10 – 20 km, kết nối bằng tàu điện hoặc cao tốc tiện lợi, chắc là nỗ lực của chính phủ để kéo dãn dân khỏi trung tâm Bangkok chật chội.
Bangkok từ lâu đã có nhiều trung tâm thương mại lớn, gần đây lại càng có thêm nhiều trung tâm thương mại hoành tráng hơn nữa. Đây có thể là bề nổi của ngành du lịch phát triển, cần thêm nhiều địa điểm mua sắm, giải trí thỏa mãn du khách. Trong foodcourt của Siam Icon là lũ lượt khách du lịch Trung Quốc ăn uống thỏa thuê, đồ ăn Thái Lan, trái cây, đặc biệt là sầu riêng. Thủ tướng Thái Lan còn đang trình quốc hội một kế hoạch gây nhiều tranh cãi là xây dựng khu phức hợp nghỉ dưỡng sòng bạc ở Bangkok. Chính phủ lập luận rằng: biển, trung tâm thương mại đã không còn đủ sức giữ chân du khách nữa, cần casino để tiếp tục thu hút du khách. Đây là nền kinh kế lấy du lịch làm động lực và cơ sở hạ tầng cũng được xây dựng hướng về du lịch.
Do đã đi Thái nhiều lần nên với mình những trung tâm thương mại hoành tráng không còn hấp dẫn mấy, thay vào đó mình thích hòa vào cuộc sống của người địa phương hơn. Trong cuộc sống thường nhật, phần lớn người lao động Thái Lan lựa chọn ăn sáng vỉa hè hoặc seven eleven với giá từ 30-60 bath, chen chúc trên tàu điện hoặc những chiếc xe bus khá cũ kỹ. Họ ăn rất ngọt so với người Việt nên có mật độ người béo phì trên phố rất phổ biến. Khi tập trong công viên, mình cũng không thấy lũ lượt người tập thể thao như khi mình đi công viên ở Manila, Jakarta, Thượng Hải.
Seven eleven ở Thái có đủ đồ ăn ngon, đa dạng, giá cả hợp lý, đặc biệt là tỉ lệ hàng hóa nội địa rất cao. Người Thái yêu thích nghệ thuật và có ngành thủ công, mỹ nghệ truyền thống phát triển. Bảo tàng Nghệ thuật và Văn hóa Thái có những buổi triển lãm tranh của các nghệ sĩ trẻ tài năng và những gian hàng để tôn vinh các sản phẩm thủ công mỹ nghệ Thái Lan. Hàng hóa ở đó là rất đặc sắc, đẹp đẽ, sinh động và sáng tạo. Những nghệ sĩ chỉ vừa qua tuổi hai mươi mà đã thể hiện góc nhìn độc đáo về thế giới ngày nay. Mình nhớ một buổi chiều khi vừa kết thúc công việc, mình đi bộ về trên con đường tấp nập hàng quán. Lúc này là 6 giờ chiều, tất thảy quán cà phê và nhà hàng đều tất bật dọn một góc nhỏ trong quán để cho ban nhạc và ca sỹ. Chỉ 30’ sau đó khi trời vừa tối, cả con phố là dãy nhà hàng chìm trong ánh nến và không gian nhạc acoustic. Kể ra để thấy tình yêu nghệ thuật và đời sống văn hóa nghệ thuật sôi động nơi đây. Về thương mại, các thương hiệu quốc tế đều có mặt đầy đủ ở Bangkok, giá cả từ cao đến thấp với nhiều chương trình ưu đãi liên tục. Làm sao mà bán được hàng Việt Nam ở giữa thị trường năng động, tấp nập và chen chúc này nhỉ?
Chuyến đi này mình cũng gặp nhiều người lao động ở Bangkok
Trước tiên, mình đi thăm văn phòng một agency quảng cáo và gặp một người bạn ở đó. Người bạn cùng ngành ân cần hướng dẫn mình tìm đường đến văn phòng bạn, sợ mình bị kẹt xe vì văn phòng nằm ở con trường trung tâm đông đúc. Bạn nhỏ con, thân thiện và còn dẫn mình đi tham quan quanh văn phòng và giới thiệu team. Đây là lần đầu tiên mình bước vào văn phòng một công ty quảng cáo ở Bangkok. Về cơ cấu tổ chức, định hướng phát triển và rổ sản phẩm thì cũng không khác biệt mấy nhưng họ chú trọng về insight hơn, công việc nghiên cứu insight khá nhiều công sức. Bạn chia sẻ về một dự án khách hàng Thái Lan của bạn muốn mở rộng vào thị trường Việt Nam. Cũng đúng thôi, giữa bối cảnh kinh tế Thái Lan tăng trưởng chậm, người dân siết chi tiêu do nợ hộ gia đình cao thì mở rộng sang Việt Nam đang tăng trưởng nhanh cũng hợp lý. Mình hứa hỗ trợ bạn về insight thị trường, văn hóa tiêu dùng Việt Nam.
Sau đó, mình gặp giám đốc phụ trách bán hàng của một khu co-working place. Trước mặt mình là một người phụ nữ trung tuổi, một chuyên viên sale cần mẫn và có kinh nghiệm. Chị quen thuộc với các kỹ năng bán hàng và áp dụng một số thủ thuật bán hàng lên mình. Thật thú vị khi có cơ hội xem một sales B2B khác bán hàng. Trong chuyến đi này, mình cũng gặp luật sư và một số nhân viên kế toán. Nói chung, họ là những nhân viên khá cần mẫn, cố gắng xử lý công việc cho mình. Nhưng nếu so với những người lao động ở Phillippines mình đã làm việc thì ở Phillippines, người ta cố gắng nỗ lực cho công việc hơn, họ tận tụy với công việc và gọi là trọng vọng khách hàng hơn. Người Thái mà mình đã hòa nhã, vui vẻ, tạo cảm giác ấm áp, thân thiện với khách hàng nhưng họ hoàn thành vừa đủ phạm vi công việc, không xa hơn. Dù sao đi nữa, đây chỉ là quan sát phiến diện với một vài người mình đã gặp. Mặt khác, kinh doanh ở Thái được hỗ trợ bằng hệ thống pháp lý chặt chẽ, thông thoáng và được số hóa toàn diện.
Người Thái nói chung thân thiện, hòa nhã, biết cách chào đón ấm áp người khác Họ là chú trọng sự hòa hợp, niềm vui, tránh đối đầu. Đó là đặc trưng của văn hóa thấm đẫm tư tưởng Phật giáo.
Mình đã có cơ hội làm việc với nhiều người lao động ở những nước láng giềng, được mở rộng tầm mắt. Giây phút ngồi lặng lẽ quan sát những người Thái bàn bạc cách giải quyết vấn đề cho mình, mình thấy dù chặng dường phía trước còn dài thăm thẳm nhưng trải nghiệm hiện tại này thật đáng giá.
